Kullanım Durumu Diyagramları

Analiz aşaması projeler için hayati önem taşır. İyi bir analizden geçmemiş projelerin başarı şansı azdır. Analiz ile birlikte kendimize “Ne?” sorusunu yöneltirken, sistemin fonksiyonel gereksinimlerini yakalamaya çalışırız. Use Case UML içerisinde yer alan ve analiz aşamalarında sıkça kullanılan bir tekniktir. Başarılı projelere göz attığımızda, bu projelerin çok iyi analiz aşamaları geçirdikleri görülür. Analiz ve tasarım genellikle birlikte kullanılan iki terim. Bu iki terimi kısaca şu iki kelime ile açıklamak mümkün. “Ne? ve Nasil?”. Ne sorusu analizi temsil ederken, Nasıl sorusu ise tasarım etkinliğinden sorumludur. Ne sorusunun cevabı nasıl sorusunu tetiklediğinden tasarım analizin bir sonucudur denilebilir.

Bir sistemi modellemek, gereksinimleri ortaya koymak ve bunun sonucunda istenilen ürünü tam olarak gerçekleştirmek için en önemli nokta sistemde gerçekleştirilecek olan dinamik davranışları yakalamaktır. Sistemin tasarlanmasında ihtiyaçları ayrıntılı olarak açıklığa kavuşturmak için bahsedilen bu dinamik davranış, sistemin çalıştırıldığındaki davranışını ifade eder.

Dolayısıyla sadece statik davranış bir sistemi modellemek için yeterli değildir, zira dinamik davranış statik davranıştan daha önemlidir. UML’de dinamik davranışları modellemek için mevcut beş diyagram vardır ve kullanım durumu (Use-Case–UC) diyagramı bunlardan biridir.

Use case diyagramları aktörler, kullanım örnekleri ve bunların ilişkilerinden oluşur. Diyagram, bir uygulamanın sistemini/alt sistemini modellemek için kullanılır. Tek bir kullanım durumu diyagramı, bir sistemin belirli bir işlevselliğini yakalar.

Durum diyagramının amacı, bir sistemin dinamik yönünü yakalamaktır. Fakat bu tanım, amacı tanımlamak için çok kapsamlıdır. Çünkü kullanılan diğer dört diyagram (etkinlik, sıralama, işbirliği ve Durum Çizelgesi) da aynı amacı taşımaktadır. Bu yüzden, use-case diyagramlarını diğer dört diyagramdan ayıran belirli bir amaca yoğunlaşmak gerekmektedir.

Kullanım durumu diyagramları (use-case diyagramları), iç ve dış etkileri de içeren bir sistemin gereksinimlerini toplamak için kullanılır. Bu gereksinimler çoğunlukla tasarım gereklilikleridir. Dolayısıyla bir sistem, fonksiyonlarını toplamak için analiz edildiğinde, kullanım örnekleri hazırlanır ve aktörler tanımlanır.